Khi các doanh nghiệp kinh doanh thì điều quan tâm hàng đầu đó chính là lợi nhuận thu về. Là một nhân viên của công ty hay người đứng đầu thì bạn cũng cần có được kiến thức vững vàng về doanh thu, lợi nhuận. Vậy bạn có biết lợi nhuận biên là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời.
- Khái niệm lợi nhuận biên
Lợi nhuận biên là lợi nhuận mà công ty, tổ chức có được khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.
Doanh thu biên là doanh thu tăng thêm mà doanh nghiệp hay cá nhân kiếm được khi tăng chi phí sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.
Lợi nhuận biên chính là phần chênh lệch của doanh thu biên và chi phí biên.
- Đặc điểm của lợi nhuận biên
Khác với lợi nhuận trung bình, lợi nhuận ròng và các lợi nhuận khác, lợi nhuận biên giúp doanh nghiệp đo lường và biết có bao nhiêu tiền được tạo ra để sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.
Lợi nhuận biên chịu ảnh hưởng từ quy mô sản xuất của công ty vì cơ cấu chi phí cho việc sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm sẽ thay đổi và tùy thuộc vào quy mô nền kinh tế mà lợi nhuận có thể tăng hoặc giảm khi sản xuất tăng mạnh. Lợi nhuận biên tăng khi quy mô sản xuất tăng mạnh sẽ giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả kinh theo quy mô.
Tại một điểm nào đó nhất định khi lợi nhuận biên sẽ bằng 0 và giảm xuống còn âm (<0 ) tức là các công ty sẽ có tính phi kinh tế theo quy mô, do đó các công ty đều có xu hướng gia tăng sản xuất cho đến khi chi phí biên bằng với doanh thu biên, đó là khi lợi nhuận biên bằng 0.
Nếu một tổ chức hoặc cá nhân rơi vào tình trạng lợi nhuận biên chuyển sang âm thì ban lãnh đạo của công ty có thể quyết định lựa chọn các phương án như: thu hẹp quy mô sản xuất, tạm thời ngừng sản xuất hoặc dừng toàn bộ việc kinh doanh nếu như lợi nhuận không dương.
- Công thức tính lợi nhuận biên
Ta có công thức tính lợi nhuận biên như sau:
Lợi nhuận biên (MP) = Doanh thu biên (MR) – Chi phí biên (MC)
Theo lý thuyết kinh tế vi mô hiện đại, các công ty cạnh tranh với nhau sẽ có xu hướng sản xuất sản phẩm cho đến lúc chi phí biên bằng doanh thu biên (MC= MR) nghĩa là nhà sản xuất có lợi nhuận bằng 0.
Trên thực tế, trong cạnh tranh hoàn hảo, không có lợi nhuận biên vì các doanh nghiệp cạnh tranh sẽ luôn đẩy giá bán xuống chi phí biên và công ty còn tiếp tục hoạt động cho đến khi doanh thu biên bằng chi phí biên, do đó MC = MR = P (Giá). Nếu một công ty không thể cạnh tranh về chi phí và hoạt động sản xuất kinh doanh chỉ ở mức lợi nhuận biên âm (<0) thì công ty đang thua lỗ và cuối cùng sẽ ngừng sản xuất.
Do đó, tối đa hóa lợi nhuận công ty khi công ty đạt được ở mức chi phí biên bằng doanh thu biên và lợi nhuận biên bằng không.
- Các lưu ý với lợi nhuận biên
Cần xác định rõ vai trò của lợi nhuận biên là chỉ cho biết lợi nhuận kiếm được từ việc sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm, chứ không phải lợi nhuận chung cho toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Nói một cách dễ hiểu là khi công ty bước vào giai đoạn mà việc sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm, nó bắt đầu làm giảm lợi nhuận chung thì công ty nên ngừng sản xuất.
Các biến đóng góp vào chi phí biên bao gồm: Lao động, chi phí vật tư hoặc nguyên liệu, lãi vay phát sinh, thuế.
Chi phí cố định không nên được đưa vào việc tính toán lợi nhuận biên vì nó thuộc chi phí được tính một lần và không làm thay đổi lợi nhuận khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm.
Trong thực tế, hầu hết các công ty hoạt động để tối đa hóa lợi nhuận biên là duy trì chúng ở mức luôn bằng 0.
Ít có thị trường cạnh tranh hoàn hảo trong thực tế vì một số nguyên nhân như các tiếp cận về kĩ thuật, môi trường pháp lí, độ trễ và sự bất cân xứng của thông tin. Do đó, ban quản lý công ty khó để xác định được chính xác chi phí biên và doanh thu biên mà họ thường phải đưa ra các quyết định sản xuất nhờ vào sự ước tính tương lai hoặc đưa ra quyết định muộn hơn.
Bài viết trên hy vọng cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về lợi nhuận biên là gì, đặc điểm, công thức tính cũng như một số điểm cần lưu ý về lợi nhuận biên. Có được những kiến thức chính xác về kinh tế vi mô thì bạn sẽ giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả kinh doanh tốt hơn.